Το παιδί μου βήχει επίμονα λόγω κάποιας ίωσης. Τι φάρμακο μπορώ να του δώσω για τον βήχα;

Σε περιπτώσεις επίμονου βήχα λόγω ιογενούς λοίμωξης, η θεραπεία είναι κυρίως υποστηρικτική, καθώς δεν υπάρχει ειδική αντιιική αγωγή για τις περισσότερες κοινές λοιμώξεις του αναπνευστικού. Ωστόσο, μπορείτε να πάρετε μέτρα που θα ανακουφίσουν τα συμπτώματα, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του παιδιού και την ασφάλεια των φαρμάκων.

Τώρα τον Χειμώνα που έχουμε έξαρση των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού, ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι ο οξύς επίμονος βήχας.
Ο βήχας αυτός κάνει εσάς τους γονείς να ανησυχείτε και να ζητάτε επίμονα από τον παιδίατρο να σας δώσει κάποιο φάρμακο για να σταματήσει το παιδί να ταλαιπωρείται.
Υπάρχει όμως αυτό το θαυματουργό φάρμακο που θα σταματήσει ή θα μειώσει τον βήχα; Δυστυχώς τέτοιο φάρμακο δεν υπάρχει.
Αν υπήρχε πρέπει να το δώσουμε και να σταματήσουμε τον βήχα του παιδιού;
Ασφαλώς και η ηρεμία του παιδιού έχει μεγάλη αξία για το ίδιο αλλά και για την οικογένεια. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάτε ότι ο βήχας όταν εμφανίζεται στην πραγματικότητα αποτελεί ένα προστατευτικό μηχανισμό του οργανισμού για να "καθαρίσει" τις αναπνευστικές οδούς από αυτό (εν προκειμένω βλέννη) που εμποδίζει τον αέρα να περάσει και το οξυγόνο να φτάσει στις κυψελίδες και να οξυγονώσει το αίμα.
Επομένως στις περιπτώσεις που υπάρχει έντονη παραγωγή βλέννης σαν αποτέλεσμα μιας ίωσης, ο βήχας βοηθάει το παιδί να απομακρύνει τις βλέννες αυτές από τους αεραγωγούς. Από την άλλη δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ερεθιστικός και ταλαιπωρεί πολλές φορές το παιδί, σε σημείο που δεν το αφήνει να κοιμηθεί ή ακόμα χειρότερα του προκαλεί εμετούς ή μεγάλη δυσφορία.
Για τις περιπτώσεις αυτές αλλά και γενικότερα, διαβάστε πιο κάτω τι προτείνεται για την αντιμετώπιση του βήχα στα παιδιά σήμερα.

Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Διαχείριση του Επίμονου Βήχα

1. Μέτρα Ανακούφισης:

• Υγρανση αέρα: Χρήση υγραντήρα ψυχρού ατμού στο δωμάτιο του παιδιού, ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Ρινικές πλύσεις: Συχνή χρήση ισότονου ή υπέρτονου φυσιολογικού ορού για να καθαρίζεται η μύτη από το μπούκωμα, αν υπάρχει ρινική συμφόρηση. Ο υπέρτονος φυσιολογικός ορός καθαρίζει αποτελεσματικότερα τις πηκτές βλέννες.
• Συχνή πρόσληψη υγρών: Ζεστά ή χλιαρά υγρά (όπως νερό ή αφεψήματα) μπορούν να καταπραΰνουν το λαιμό και να μειώσουν την ένταση του βήχα.

2. Φαρμακευτικές Επεμβάσεις:

• Μέλι: Για παιδιά άνω του 1 έτους, 1 κουταλάκι του γλυκού μέλι πριν τον ύπνο. Έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη συχνότητα και την ένταση του βήχα (σύσταση WHO & AAP). Προσοχή: Μην το χορηγείτε σε παιδιά <12 μηνών λόγω κινδύνου αλλαντίασης.
• Παρακεταμόλη (Depon) ή ιβουπροφαίνη (Algofren): Αν υπάρχουν συνοδά συμπτώματα, όπως πυρετός ή φαρυγγαλγία. Δεν μειώνουν τον βήχα, αλλά προσφέρουν ανακούφιση από τη γενική δυσφορία.

3. Αποφυγή μη τεκμηριωμένων φαρμάκων:

• Αντιβηχικά σιρόπια: Δεν συστήνονται σε μικρά παιδιά (<6 ετών) λόγω έλλειψης αποτελεσματικότητας και πιθανότητας παρενεργειών.
• Αποσυμφορητικά ή αντιισταμινικά: Χρησιμοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με προσοχή. Δεν βοηθούν στον βήχα που σχετίζεται με ιογενείς λοιμώξεις.

Ειδικές Καταστάσεις που Απαιτούν Παρέμβαση:

Οι γονείς πρέπει να επικοινωνήσουν ξανά με τον παιδίατρο εάν εμφανιστούν τα εξής:

• Δυσκολία στην αναπνοή (π.χ., εισολκή μεσοπλεύριων διαστημάτων).
• Επίμονος βήχας με εμετό.
• Κυάνωση (μελάνιασμα) ή υπνηλία.
• Υψηλός πυρετός (>39°C) για >3 ημέρες.

Προσέγγιση με διαβεβαίωση: Οι γονείς πρέπει να αντιληφθούν ότι ο βήχας αποτελεί φυσιολογικό προστατευτικό μηχανισμό για την απομάκρυνση εκκρίσεων και ερεθιστικών παραγόντων. Η ασφάλειά τους θα ενισχυθεί αν ενημερωθούν για τα ανησυχητικά συμπτώματα και την αναμενόμενη διάρκεια της ίωσης (7-10 ημέρες).

Για γονείς που είναι ιδιαίτερα πιεστικοί για χορήγηση φαρμάκου, που να περιορίζει τον βήχα, μπορεί να χορηγηθεί υποστηρικτικά σιρόπι με βάση τη γλυκερίνη ή φυτικά εκχυλίσματα, που μπορεί να καταπραΰνει προσωρινά, χωρίς να εμπεριέχει φαρμακευτικές ουσίες με σοβαρές παρενέργειες.

Κωνσταντίνος Ι Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων