"Πέμπτη νόσος" ή νόσηση από παρβοιό Β19 Τι είναι το νόσημα αυτό και τι προκαλεί στα παιδιά

Η λοίμωξη από παρβοϊό Β19 είναι μια κοινή παιδική ασθένεια, που επηρεάζει κυρίως τα παιδιά, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει και τους ενήλικες

Είναι εξαιρετικά μεταδοτικό νόσημα και εξαπλώνεται μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων και στενής επαφής. Η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως: 

• πυρετό 
• στομαχικές διαταραχές 
• πονοκέφαλο 
• ρινική καταρροή 
• χαρακτηριστικό κόκκινο εξάνθημα στο πρόσωπο που μοιάζει με χαστούκι στο μάγουλο. 
• Στα παιδιά, το εξάνθημα μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος και μπορεί να κάνει κνησμό. 
• Οι ενήλικες που έχουν μολυνθεί με παρβοϊό Β19 μπορεί να εμφανίσουν πόνο στις αρθρώσεις, ιδιαίτερα στα χέρια, τους καρπούς, τα γόνατα και τους αστραγάλους. 

Για τα παιδιά και τους υγιείς ενήλικες, η λοίμωξη από παρβοϊό Β19 είναι συνήθως ήπια και υποχωρεί χωρίς επιπλοκές 

Ωστόσο, τα άτομα με ορισμένα προβλήματα υγείας όπως η αναιμία, το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή η εγκυμοσύνη, μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο πιο σοβαρών επιπλοκών. Σε έγκυες γυναίκες, η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας για το έμβρυο, συμπεριλαμβανομένης της σοβαρής αναιμίας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποβολή ή θνησιγένεια. Επιπλέον, τα άτομα με διαταραχές του αίματος όπως δρεπανοκυτταρική νόσο ή μεσογειακή αναιμία διατρέχουν κίνδυνο επιπλοκών λόγω της επίδρασης του ιού στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. 

Η πρόληψη της μόλυνσης από παρβοϊό Β19 περιλαμβάνει ορθές πρακτικές υγιεινής όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η αποφυγή στενής επαφής με μολυσμένα άτομα και η μη κοινή χρήση τροφίμων ή ποτών. 

Δεν υπάρχει συγκεκριμένο εμβόλιο για αυτή τη μόλυνση, αλλά μόλις μολυνθεί ένα άτομο, αναπτύσσει δια βίου ανοσία. 

Οι περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης από παρβοϊό Β19 σε παιδιά και υγιείς ενήλικες υποχωρούν χωρίς την ανάγκη εκτεταμένης θεραπείας, με τα συμπτώματα συνήθως να βελτιώνονται μέσα σε λίγες εβδομάδες. 

Υπάρχει λόγος να κάνουμε εξετάσεις στο παιδί που κόλλησε παρβοιό;

Ναι, υπάρχει ανάγκη να γίνουν εξετάσεις για ένα παιδί με λοίμωξη από παρβοϊό Β19, ειδικά εάν έχει υποκείμενες παθήσεις υγείας ή αντιμετωπίζει σοβαρά συμπτώματα υγείας. Η διάγνωση της λοίμωξης από παρβοϊό Β19 γίνεται συνήθως μέσω ενός συνδυασμού κλινικής αξιολόγησης και εργαστηριακών εξετάσεων.

Κλινική αξιολόγηση
Ο Παιδίατρος θα αξιολογήσει τα συμπτώματα του παιδιού, το ιατρικό ιστορικό και θα το εξετάσει κλινικά. Το χαρακτηριστικό εξάνθημα "χαστούκι" στο μάγουλο είναι συχνά ένα βασικό σημείο της λοίμωξης, αλλά μπορεί να μην είναι πάντα παρόν. Ο Παιδίατρος μπορεί επίσης να αναζητήσει σημάδια αναιμίας, όπως χλωμό δέρμα, κόπωση ή δύσπνοια. 

Εργαστηριακές εξετάσεις
Αρκετές εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση της λοίμωξης από παρβοϊό Β19:

1. PVB19-DNA ορού και ειδική IgM: Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να ανιχνεύσουν την παρουσία του ιού στο αίμα και την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού σε αυτόν. Η ανίχνευση αντισωμάτων IgM είναι ένας πιο αξιόπιστος δείκτης πρόσφατης λοίμωξης.
2. ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay): Αυτή η εξέταση μπορεί να ανιχνεύσει την παρουσία αντισωμάτων IgM ειδικά για αντι-PVB19 στο αίμα, γεγονός που υποδεικνύει πρόσφατη λοίμωξη.
3. PCR (Polymerase Chain Reaction): Η γνωστή αυτή σε όλους εξέταση μετά τον κορονοιό, μπορεί να ανιχνεύσει το γενετικό υλικό του ιού στο αίμα και να βάλει την διάγνωση.

Πρόσθετες εξετάσεις:
Ανάλογα με τα συμπτώματα του παιδιού και το ιατρικό ιστορικό, μπορούν να γίνουν πρόσθετες εξετάσεις για να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις ή να παρακολουθείται ο αντίκτυπος της λοίμωξης στην υγεία του παιδιού. Αυτές οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

1. Γενική εξέταση αίματος: Για την αξιολόγηση του αριθμού των αιμοσφαιρίων του παιδιού, συμπεριλαμβανομένης της αιμοσφαιρίνης, των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων.
2. Βιοχημικές εξετάσεις αίματος: Για την αξιολόγηση της ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας, καθώς και των επιπέδων ηλεκτρολυτών.
3. Απεικονιστικές μελέτες: Όπως ακτινογραφίες θώρακος ή ηχοκαρδιογραφήματα, εάν το παιδί παρουσιάζει καρδιακά συμπτώματα.

Παρακολούθηση
Τα παιδιά με λοίμωξη από παρβοϊό Β19, ειδικά εκείνα με υποκείμενες παθήσεις, θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για σημεία επιπλοκών, όπως επιδείνωση της αναιμίας, καρδιακά προβλήματα ή δυσλειτουργία άλλων οργάνων. Τα ραντεβού παρακολούθησης με τον Παιδίατρο είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί ότι το παιδί αναρρώνει επαρκώς και για την αντιμετώπιση τυχόν αναδυόμενων προβλημάτων. Συνοπτικά, ένας συνδυασμός κλινικής αξιολόγησης και εργαστηριακών εξετάσεων είναι απαραίτητος για τη διάγνωση και τη διαχείριση της λοίμωξης από παρβοϊό Β19 στα παιδιά. Οι ειδικές εξετάσεις και η παρακολούθηση που απαιτούνται θα εξαρτηθούν από την ατομική κατάσταση του παιδιού και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων του.

Παρβοιός και μυοκαρδίτιδα

Η μυοκαρδίτιδα, φλεγμονή του καρδιακού μυός, μπορεί να είναι μια επιπλοκή της λοίμωξης από παρβοϊό και μπορεί να παρουσιάσει απειλητικές για τη ζωή κλινικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής δυσλειτουργίας.

Λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή σοβαρότητα της μυοκαρδίτιδας που σχετίζεται με τη λοίμωξη από παρβοϊό Β19 στα παιδιά, μια εξέταση για τροπονίνη μπορεί να βοηθήσει για την αξιολόγηση της καρδιακής συμμετοχής, την καθοδήγηση των αποφάσεων θεραπείας και την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του παιδιού στη θεραπεία. 

Κλινικές ενδείξεις για την εξέταση τροπονίνης

1. Διαγνωστικό εργαλείο: Τα επίπεδα τροπονίνης στο αίμα μπορεί να υποδεικνύουν βλάβη στον καρδιακό μυ, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας και την αξιολόγηση της σοβαρότητας της καρδιακής προσβολής σε παιδιά με λοίμωξη από παρβοϊό Β19.
2. Παρακολούθηση: Τα επίπεδα τροπονίνης μπορούν να παρακολουθούνται με την πάροδο του χρόνου για την παρακολούθηση της εξέλιξης της μυοκαρδίτιδας και της ανταπόκρισης στη θεραπεία.
3. Διαστρωμάτωση κινδύνου: Τα αυξημένα επίπεδα τροπονίνης μπορεί να βοηθήσουν στη διαστρωμάτωση του κινδύνου και στον προσδιορισμό της ανάγκης για συγκεκριμένες παρεμβάσεις ή θεραπείες.

Εκτιμήσεις για την εξέταση τροπονίνης

1. Κλινική εικόνα: Τα παιδιά με μυοκαρδίτιδα παρβοϊού Β19 μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, δύσπνοια, αίσθημα παλμών ή σημεία καρδιακής ανεπάρκειας, τα οποία δικαιολογούν περαιτέρω καρδιακή αξιολόγηση.
2. Διαγνωστική προσέγγιση: Στο πλαίσιο της υποψίας μυοκαρδίτιδας λόγω λοίμωξης από παρβοϊό Β19, ο έλεγχος τροπονίνης μπορεί να συμπληρώσει άλλες διαγνωστικές μεθόδους όπως ηλεκτροκαρδιογραφία, ηχοκαρδιογραφία και βιοψία ενδομυοκαρδίου.
3. Οδηγίες θεραπείας: Τα επίπεδα τροπονίνης μπορούν να καθοδηγήσουν τις αποφάσεις θεραπείας, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης θεραπειών που στοχεύουν στη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας και των αποτελεσμάτων σε παιδιά με μυοκαρδίτιδα που σχετίζεται με τον παρβοϊό Β19.

Είναι πολύ σημαντικό, στην περίπτωση που το παιδί σας αρρωστήσει, πάντοτε να συμβουλεύεστε τον Παιδίατρό σας, για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση και κατάλληλη διαχείριση με βάση την κλινική εικόνα του παιδιού και τα συμπτώματα που παρουσιάζει.

Κωνσταντίνος Ι. Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων