Μου ζητούν να αποθηκεύσω βλαστοκύτταρα. Τι να κάνω;

Πολλές φορές στο Μαιευτήριο που θα γεννήσετε το παιδί σας μπορεί να ερωτηθείτε αν θέλετε να φυλάξετε βλαστοκύτταρα. Οι επιλογές που έχετε είναι ή να πληρώσετε για ένα ιδιωτικό συμβόλαιο φύλαξης, ή να δώσετε τα βλαστοκύτταρα σε δωρεάν δημόσιες τράπεζες φύλαξης.

Τι πρέπει όμως να γνωρίζετε για να πάρετε την σωστή απόφαση;

Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;

Τα βλαστοκύτταρα είναι αρχέγονα κύτταρα που βρίσκονται στο αίμα του ομφάλιου λώρου και του πλακούντα. Έχουν τη δυνατότητα να μετατραπούν σε διάφορους τύπους κυττάρων και χρησιμοποιούνται στη θεραπεία διαφόρων ασθενειών.

Πιθανότητα χρήσης βλαστοκυττάρων

• Η πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν τα βλαστοκύτταρα ενός παιδιού για τη δική του θεραπεία είναι 0,04%-0,0005% μέχρι την ηλικία των 20 ετών.
• Η πιθανότητα αυξάνεται ελαφρώς εάν λάβουμε υπόψη τη χρήση από αδέλφια ή συγγενείς πρώτου βαθμού.

Ασθένειες που αντιμετωπίζονται σήμερα με βλαστοκύτταρα

Τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία περίπου 80 νοσημάτων, όπως για παράδειγμα:

• Λευχαιμία
• Μεσογειακή αναιμία
• Σπάνιες γενετικές διαταραχές

Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, τα βλαστοκύτταρα προέρχονται από δημόσιες τράπεζες, καθώς τα ίδια του ασθενούς μπορεί να φέρουν το γενετικό ελάττωμα που προκαλεί την ασθένεια.

Δημόσια vs. Ιδιωτική Φύλαξη

Δημόσια φύλαξη:

• Είναι δωρεάν και προσφέρει πρόσβαση σε ένα ευρύ δίκτυο για όποιον τα χρειάζεται.
• Έχει μεγαλύτερη χρήση στις μεταμοσχεύσεις, καλύπτοντας περισσότερους ασθενείς.

Ιδιωτική φύλαξη:

• Το κόστος αποθήκευσης είναι 1.500-2.500 ευρώ αρχικά και περίπου 150-250 ευρώ ετησίως για συντήρηση.
• Περίπου το 95% των δειγμάτων που αποθηκεύονται ιδιωτικά δεν χρησιμοποιούνται ποτέ.

Πιθανές Μελλοντικές Χρήσεις

Σύγχρονες έρευνες εξετάζουν τη χρήση βλαστοκυττάρων για:

• Νευρολογικές βλάβες (π.χ. εγκεφαλική παράλυση).
• Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.
• Καρδιαγγειακά νοσήματα.

Παρόλο που τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα, οι περισσότερες θεραπείες είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο.

Τι προτείνεται

1. Ενημερωθείτε πλήρως για τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της φύλαξης βλαστοκυττάρων.
2. Εξετάστε την επιλογή της δημόσιας δωρεάς, που μπορεί να σώσει ζωές.
3. Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό γενετικών ή αιματολογικών παθήσεων, συζητήστε με τον παιδίατρο ή έναν ειδικό αιματολόγο για την ιδιωτική φύλαξη.

Πηγές

• Ballen, K. K., et al. (2008). Umbilical cord blood banking: controversy and reality. Transfusion Medicine Reviews, 22(3), 217-222.
• Gluckman, E. (2009). History of cord blood transplantation. Hematology/Oncology Clinics of North America, 23(2), 265-276.
• Kurtzberg, J., et al. (2015). Cord blood banking for potential future transplantation. Pediatrics, 136(5), e1265-e1275.

Κωνσταντίνος Ι Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων